ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း

(၁၈၇၅-၁၉၆၄)

ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း သည္ ျမန္မာစာေပ ယဥ္ေက်းမႈ၏ မီး႐ႈးတန္ေဆာင္ႀကီးျဖစ္သကဲ့သို႔ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖခင္ႀကီးလည္းျဖစ္သည္။ ၂ဝ ရာစု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးကို ထိပ္ဆံုးမွ ထူးခြ်န္ စြာ ထမ္းရြက္ခဲ့ၿပီး ကြယ္လြန္သည့္တိုင္ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔အနစ္နာခံ၍ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးအက်ိဳးကို သယ္ပိုးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

ဆရာႀကီး သခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းကို ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၃၇ ခုႏွစ္ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၄ ရက္ (၁၈၇၅ ခုႏွစ္ မတ္ ၂၃ ရက္) တြင္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႔ သိမ္းပိုက္ ထားေသာ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္ခ႐ိုင္၊ ေရႊေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္၊ ဝါးလယ္ရြာ၌ အဖ ဦးစံဒြန္း၊ အမိ ေဒၚအုန္းတို႔မွ ေမြးဖြား ခဲ့သည္။ ငယ္မည္ ေမာင္လြမ္းေမာင္ ျဖစ္ၿပီး ေရႊေတာင္ က်ီသဲေလးထပ္ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ပထမ ကန္႔ကူ လက္လွည့္ တပည့္ျဖစ္သည္။ ၁ဝ ႏွစ္ သားအရြယ္ မႏၱေလးေနျပည္ေတာ္ ျမေတာင္ေက်ာင္းတိုက္၌ ပညာသင္ ၾကားေနစဥ္ သီေပါမင္း အဂၤလိပ္လက္ ပါေတာ္မူပံု ကို ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစြာ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရာမွာ မ်ိဳးခ်စ္ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး အျမင္ မ်ိဳးေစ့စတင္ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။

အသက္ ၁၉ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဇမၺဴ႕က်က္သေရ ပံုႏွိပ္ တိုက္တြင္ စာျပင္ဆရာအျဖစ္ လုပ္ ကိုင္၍ ေရႊေတာင္ ဆရာလြမ္းအမည္ ျဖင့္ ဇာတ္စာအုပ္ မ်ား ေရးခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ေမာ္လၿမိဳင္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ ၍ ျမန္မာတိုင္း(မ) သတင္းစာတြင္ အယ္ဒီတာ လုပ္ခဲ့ရာ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ဆရာလြန္းဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္။ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္တြင္ သူရိယ သတင္းစာ အယ္ဒီတာ ျဖစ္လာၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔ က်င္ေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေသာ  ေဆာင္းပါးႏွင့္ ကဗ်ာမ်ား ေရးသားခဲ့သည္။ ယင္းတို႔ကို ဗိုလ္ဋီကာဟု  အမည္ေပး၍ ကေလာင္နာမည္ကို မစၥတာ ေမာင္မိႈင္းဟု တပ္လိုက္ရာမွ ဆရာမိႈင္းအမည္တြင္လာသည္။

ဝိုင္အမ္ဘီေအတြင္ လူႀကီးႏွင့္ လူငယ္ကြဲၾကေသာအခါ အမ်ိဳးသား စိတ္ထက္သန္ေသာ လူငယ္ဘက္ကို အားေပးသည္။ လူငယ္ပိုင္းမွ လုပ္ ေသာ ၿဗိတိသွ် ဆန္႔က်င္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေထာက္ခံေရးသားသည္။ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ဝံသာႏုလႈပ္ရွားမႈ အရွိန္ရလာၿပီး ဦးဘေဖ၊ ဦးပုႏွင့္ ဦးထြန္းရွိန္တို႔ ဟုမ္းမ႐ူး ေခၚ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေတာင္းဆိုရန္ အဂၤလန္ သို႔ သြားရာ ဆရာႀကီးက ေဒါင္းဋီကာသစ္ႀကီးေရး၍ ေထာက္ခံခဲ့သည္။ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ကို ပထမဆံုး ထိုးႏွက္လိုက္ေသာ ယူနီဘာစီတီ သပိတ္ႀကီးေပၚေပါက္လာၿပီး ဗဟန္းတြင္ ေနရွင္နယ္ေခၚ အမ်ိဳးသားေကာလိပ္ေထာင္ေသာအခါ ျမန္မာရာဇဝင္ႏွင့္ ျမန္မာစာေပ ပါေမာကၡ တာဝန္ ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

၁၉၂၂-၂၃ ခုႏွစ္တြင္ ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ခံသင့္ လက္မခံသင့္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ဂ်ီစီဘီေအ ဝံသာႏု အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီး ၿပိဳကြဲခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသား ေကာလိပ္လည္း  ပ်က္ခဲ့ရာ  ဤ အေၾကာင္းကို ဆရာႀကီးက ဘြိဳင္းေကာက္ ဋီကာႀကီးျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ ေဖာက္ျပန္သြားေသာ ဂ်ီစီဘီေအေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ကို မေက်မနပ္ျဖစ္၍ ဒဂံုမဂၢဇင္း၌ စစ္ကိုင္းျပန္ မွာေတာ္ပံုကို ေရးခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသား ညီၫြတ္ေရး ရေစလိုသည့္ သေဘာျဖင့္လည္း ေမ်ာက္ဋီကာႏွင့္ ေမ်ာက္ကဏၭီ တို႔ကို ေရးခဲ့ သည္။ ေခြးဋီကာ ေရး၍လည္း ၂၁ ဦး ဂိုဏ္းဝင္မ်ား နယ္ခ်ဲ႕ႏွင့္ ေစ့စပ္၍ ရာထူးမက္ပံုကို ဖြင့္ခ်ခဲ့သည္။ ၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ဆရာစံေခါင္းေဆာင္ေသာ လယ္သမား  သူပုန္ႀကီး ေပၚေပါက္ လာေသာအခါ ဂဠဳန္ပ်ံ ဒီပနီဋီကာကို ေရး၍ ခ်ီးက်ဴး ေထာက္ခံခဲ့သည္။

ဂ်ီစီဘီေအ ဝံသာႏုလႈပ္ရွားမႈႀကီး က်ဆံုးသြားေသာအခါ ဆရာႀကီးသည္ ထိုေခတ္လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ ေရွ႕တန္းသို႔ ေရာက္လာေသာ သခင္ လူငယ္တို႔၏ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးသို႔ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။   သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း အမည္ကို ခံယူ၍ လူငယ္တို႔ႏွင့္ လက္တြဲကာ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲကို ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲ ခဲ့ၿပီး တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးႀကီး၏ နာယကျဖစ္လာသည္။

၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၁၃ဝဝ ျပည့္ ေရနံေျမအေရးေတာ္ပံု ႀကီး ေပၚေပါက္လာေသာအခါ ဆရာ  ႀကီးသည္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးႀကီးႏွင့္  အတူ အလုပ္သမားမ်ား ဘက္၌ မားမား  မတ္မတ္ ရပ္တည္၍ အဆင္းရဲ အပင္ပန္းခံကာ အလုပ္သမားတို႔၏ သပိတ္ မ်ားကို အမ်ိဳးမ်ိဳးကူညီခဲ့သည္။ ဗမာ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအစည္း အ႐ံုး၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေတာင္သူ လယ္သမား အစည္းအ႐ံုးႏွင့္ ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသား သမဂၢတို႔၏ နာယကျဖစ္လာခဲ့သည္။

သခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္းကို နံပတ္ ၁ ရန္သူ သတ္မွတ္၍ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ က လိုက္လံဖမ္းဆီးရာ ဆရာႀကီး သည္ အဂၤလိပ္ေျပးခါနီးတြင္ႏွင့္ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရး စခါနီးတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေရွာင္တိမ္းခဲ့ရသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ တြင္ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲအတြင္း နယ္ခ်ဲ႕လက္ခ်က္ျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ က်ဆံုးရေသာအခါ ဆရာ ႀကီး ေၾကကြဲခဲ့ ရသည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ တြင္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လာေသာအခါ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံု ဆရာႀကီးအားထုတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးအဖြဲ႕ဖြဲ႕ၿပီး ဆရာႀကီးႀကိဳးပမ္းခဲ့ သည္။

၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွစ၍ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္း  ေရးကြန္ဂရက္(ျမန္မာႏိုင္ငံ)၏ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တ႐ုတ္ျပည္နယ္ ပီကင္းၿမိဳ႕ နယ္သို႔လည္းေကာင္း၊ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ဟန္ေဂရီႏိုင္ငံ ဘူဒါပက္ၿမိဳ႕ သို႔ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ သီဟိုႏိုင္ငံ ကိုလံဘိုၿမိဳ႕ေတာ္သို႔လည္း ေကာင္း သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ တတိယကမၻာစစ္ တားဆီးေရးႏွင့္ ကမၻာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးကို ေဆာင္ ရြက္ခဲ့သျဖင့္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စတာလင္ဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ ခံခဲ့ရသည္။ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ၏ အလကၤာေက်ာ္စြာ  ဘြဲ႕ႏွင့္ ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အေရွ႕ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ ဟမ္းဘို႔ တကၠသိုလ္၏ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ေဒါက္တာ (ပညာ ပါရဂူ)ဘြဲ႕မ်ား ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရသည္။

ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း သည္ အသက္ ၈ဝ ေက်ာ္ ၉ဝ တြင္း ေရာက္သည္အထိ ျပည္သူတို႔၏ လြတ္လပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ သာယာဝ ေျပာေရးတို႔အတြက္ ဘဝ တစ္ေလွ်ာက္လံုး မနားမေန အားထုတ္ရင္း အသက္   ၈၉ ႏွစ္အရြယ္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္  ၂၃ ရက္(၁၃၂၆ ခုႏွစ္၊ ဒုတိယဝါဆို လဆန္း ၁၄ ရက္)တြင္ ကြယ္လြန္ အနိစၥေရာက္ခဲ့ပါသည္။

ကိုးကား- ဆရာႀကီးသခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း၏ အတၳဳပၸတၲိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ (ဆရာႀကီးသခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ဂူဗိမာန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕)

 – ျမန္မာလူေက်ာ္ ၁ဝဝ (ေမာင္ေဇယ်ာ)